Na rynku pojawia się coraz więcej napojów izotonicznych, głównie przeznaczonych dla osób aktywnych fizycznie. Co takiego w nich jest, że przypisuje im się tak wiele wspaniałych właściwości, w czym są lepsze od zwykłej wody mineralnej i kiedy warto je pić?

Napoje sportowe powinny dostarczać organizmowi potrzebnych w czasie wysiłku składników mineralnych, odbudować rezerwy węglowodanowe oraz zapobiec utracie wody. Możliwe jest to ze względu na specjalny skład oraz odpowiednią osmolarność.

CO TO JEST TA OSMOLARNOŚĆ?

Osmolarność odnosi się do liczby cząsteczek zawartych w płynie. To właśnie od niej uzależnione jest tempo opróżniania żołądka oraz wchłaniania płynów. I tutaj kluczową rolę odgrywają najbardziej znane napoje dla sportowców – „izotoniki”! Bowiem ich osmolarność jest zbliżona do osmolarności płynów ustrojowych. Co to nam daje? Przede wszystkim – szybsze wchłanianie w porównaniu do innych napojów oraz nie tylko nawodnienie, ale również utrzymanie poziomu wody i składników mineralnych na odpowiednim poziomie!

CO ZNAJDZIEMY W ŚRODKU?

• WODA – główny składnik napojów izotonicznych, w dużej mierze wpływa na naszą sprawność, ale nie dodaje energii;
• WĘGLOWODANY – łatwo przyswajalne (takie jak glukoza, fruktoza i sacharoza), dobre źródło energii, opóźniają wystąpienie zmęczenia;
• ELEKTROLITY – przede wszystkim sód, który ma najbardziej naukowo udokumentowane korzyści fizjologiczne. Ze względu na zdolność wiązania wody pozwala na utrzymanie odpowiedniej objętości krwi, zapobiega odwodnieniu i zwiększa tempo przywracania równowagi płynów w okresie powysiłkowym. Pozostałe składniki to magnez, wapń i potas, które dbają o układ mięśniowy i nerwowy.

A CO Z WODĄ?

Wiele osób zabiera ze sobą na trening zwykłą wodę mineralną. Czy takie zachowanie jest poprawne? Czy picie tylko i wyłącznie wody może uchronić nas przed niechcianymi skutkami odwodnienia? Oczywiście! W przypadku treningów, które trwają do jednej godziny, najbardziej optymalnym płynem będzie właśnie woda mineralna. Picie napojów wzbogaconych w węglowodany i elektrolity ma swoje uzasadnienie, gdy ćwiczymy odpowiednio intensywnie, zazwyczaj dłużej niż godzinę, aby uzupełnić płyny oraz dodać sobie energii.

UWAŻAJ NA SKŁAD!

Niestety dostępne w sklepach gotowe napoje izotoniczne to w większości chemiczna mieszanina, zawierająca bardzo często duże ilości barwników, konserwantów, aromatów i niejednokrotnie sztucznych substancji słodzących! Dlatego najlepiej zdrowy „izotonik” przygotować samemu w domu.

Oprócz tego co pijemy, warto zwrócić uwagę również na sposób przyjmowania napoju  – podczas wysiłku należy pić powoli, małymi łykami.

PRZEPIS NA PROSTY, DOMOWY „IZOTONIK”

Składniki:

• 500 ml wody mineralnej
• Sok z połowy cytryny
• 2 łyżki miodu
• Szczypta soli

Przygotowanie:

Wszystkie składniki należy porządnie wymieszać, aż do uzyskania jednolitej konsystencji i pić w trakcie treningu lub bezpośrednio po wyczerpującym wysiłku fizycznym.

BIBLIOGRAFIA:

• Coombes J.S., Hamilton K.L.: The effectiveness of commercially available sports drinks. Sports Medicine 2000, 29: 181–209.
• Demirhan B., et al.: The Effect of Drinking Water and Isotonic Sports Drinks in Elite Wrestlers. Anthropologist 2015, 21: 213-218.
• Moreno I.L., et al.: Effects of an isotonic bevereages on autonomic regulation during and after excercise. Journal of the International Society of Sports Nutrition 2013, 10: 1-10.
• Ostrowska L., Orywal K., Stefańska E.: Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej. W: Diagnostyka laboratoryjna w dietetyce. PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2018.